Onderstaand vindt U de tekst "geen slechte mensen, enkel situaties". Een must voor iedereen die het werken met deze kinderen beter wil begrijpen!

Toen we in 2006 keken naar de film ‘de Hel Van Tanger’ was mijn aandacht onmiddellijk op scherp gesteld bij de openingszin van Marcel Van Loock :

Mijn moeder zei vroeger altijd ‘er zijn geen goede of geen slechte mensen, er zijn alleen situaties’

Een belangrijke idee dat naadloos aansluit bij het verhaal van onze kinderen.

In ‘de Hel van Tanger’, wordt het bijna waar gebeurde verhaal vertelt van twee buschauffeurs die onschuldig in de gevangenis, in de hel landen, wanneer ontdekt wordt dat de buseigenaar drugs heeft verstopt in hun voertuig.

Hoe meer ik er nadien over nadacht, hoe meer gelijkenissen ik vond tussen het verhaal van Marcel Van Loock en Wim Moreels en het verhaal van onze kinderen en hun families.
Net als de twee buschauffeurs kwamen onze kinderen onvoorbereid terecht in een moeilijk leven.

Veel van onze kinderen lopen ook rond met een ‘pakje’ waar ze niet om gevraagd hebben maar waar ze wel een rekening voor gepresenteerd krijgen. Ook zij zijn ‘verrast’, worden bij de keel gegrepen, door de situatie waarin ze verzeild geraken, ongewild … ook zij zijn niet goed of niet slecht …

Er zijn geen goede of slechte mensen, er zijn alleen situaties … en binnen de context van hoe mensen zijn, maken die situaties mensen tot wat ze zijn. Op die manier komt elke mens tot zijn eigen verhaal : kijk maar hoe verschillend Wim Moreels en Marcel Van Loock op hun eigen manier proberen te overleven in de Hel.

Meer en meer kinderen worden getypeerd als kinderen met ernstige en matige gedrag- en emotionele problemen over en voor wie Operatie 003 bestaat.
Het is goed te weten dat algemeen in Vlaanderen, 20 tot 25% van de kinderen het emotioneel moeilijk heeft, echt lijdt onder stress van gezin, school en eisen van de samenleving;
het is goed levendig te houden dat de cijfers voor zelfdoding zowel bij de jeugd als bij de volwassenen in Vlaanderen schrikwekkend hoog zijn. We spreken dus niet alleen voor onze kinderen, maar voor nog vele anderen.

Vele van deze kinderen gaan ’s avonds niet naar huis en vinden hun weg naar hun bed in het internaat.

Wie zijn deze kinderen nu ? De groep typeren in een kort tijdsbestek is onmogelijk : elk levensverhaal is zo eigen en het zou hen onrecht aandoen daar slordig mee om te gaan.

Maar net als elke goede film in een trailer vooraf enkele typische flitsen toont die de sfeer en het verhaal typeren, wil ik ook een poging wagen.
Zoals ik al zei kent elk verhaal, elke film van elk kind zijn eigen script en personages : ze stappen verschillend in het leven en lopend er verschillend in rond.
Net als Moreels en Van Loock verschillend zijn is er heel wat verschil onder de kinderen : aan de binnenkant heeft elk kind zijn eigen zijn, zijn eigen denken en voelen, zijn eigen mentale mogelijkheden en leerproblemen, zijn eigen manier van omgaan met anderen, zijn eigen balansen van geven en nemen, zijn eigen balansen van recht en onrecht.
Aan de buitenkant vinden we bij kinderen vele keien en obstakels op hun levensweg, vaak is het meer struikelen en vallen en opstaan, dan rechtop door het leven stappen.
Vanuit gezin en familie,vanuit onderwijs, vanuit de maatschappij wordt hen heel wat voorgeschoteld, waar ze niet goed weg mee kunnen.
Die kinderen die van binnen zwakker staan én in een moeilijke gezinssituatie leven hebben het dan dubbel zo moeilijk.
Vele kinderen verschijnen als opstandig en agressief, worden met een scheef oog bekeken en worden een normale leefwereld ontnomen : ze moeten naar het buitengewoon onderwijs …

Wat maakt dat ze zo opstandig en agressief kunnen zijn ?
Er is vaak een verhaal over generaties heen van opstandigheid, agressie; er is vaak de aanwezigheid van meer agressieve impulsen en een heviger temperament, er is een gebrek aan innerlijke remmen, er is een tekort aan probleemoplossend gedrag, er is zwart-wit denken, er is een beperkt arsenaal aan gedragsalternatieven, …
Maar er zijn vooral kwetsuren : hen, en ook dit is vaak intergenerationeel, is veel onrecht aangedaan : door moeder natuur en door vader de omgeving, gezin en leefomgeving, de maatschappij, de lasten van materiële tekorten zijn onvoorstelbaar slopend en beschadigend. Ze  hebben soms niet gekregen waar ze recht op hebben : zorg, liefde, respect,...

Het is een menselijke eigenschap dat we nemen waar we recht op hebben : we zien op die manier zoekende, vechtende kinderen om te krijgen wat hen niet werd gegeven, zoeken en vechten om toch nog te krijgen waar ze recht op hebben. Als deze nood niet gelenigd wordt is dit een eindeloos verhaal, een film zonder einde en u weet wellicht dat films zonder einde ons achterlaten met een vreemd en zeer onvoldaan gevoel.

Het is voor hen een zeer onrechtvaardige strijd die de meeste kinderen moedig, elke dag opnieuw aangaan : ze pogen een happy end te krijgen voor hun film, want nu vindt iedereen het maar een slechte film en zij voelen zich verantwoordelijk om er iets goeds van te maken. Voor de enen lukt dit, voor de anderen blijft dit een levenslange opgave.

Net als Marcel Van Loock zijn ze veroordeeld en wensen ze naar huis te worden gehaald … en pogen ze wat gebroken werd om te buigen naar iets positiefs. Voor de sterkeren lukt dit, voor de anderen blijft het moeilijk en herhaalt de geschiedenis zich in een volgende generatie.

Operatie 003 vraagt zich net als Marcel Van Loock af : wie kan het wat schelen dat ze in de gevangenis zitten? Wie kan het wat schelen dat onze kinderen in hun gevangenis zitten?
De maatschappij? De overheid? Wat is de betekenis van de rechten van het kind?

In de Hel van Tanger is de basisregel : ieder voor zich ! Afhankelijk van de persoonlijke veerkracht stijgen de overlevingskansen. Ook onze kinderen zijn overlevers in hun ‘Hel’. Nochtans : vaak beleven zij dit niet als hun hel : zij denken dat dat dit het leven is, dat het zo moet zijn …
Hoop doet leven ?!

Met hoop op zich kom je niet ver … in onze werksituatie is reële hoop verbonden met actie, actie vanuit het individu verbonden met de gemeenschap.

Operatie 003 wil zo een actie zijn : in de film zien we dat via de pers er verandering komt, dat er beweging komt in de publieke opinie; ook wij bewandelen deze weg : er is de uitgebreide website www.operatie003.be, er is de slotshow of de tentoonstelling, er is de mogelijkheid om her en der ons verhaal te doen …

We willen SCHREEUWEN: we hebben goede kinderen, we hebben mooie kinderen, we hebben veerkrachtige kinderen, we hebben grappige kinderen, we hebben kunstzinnige kinderen, we hebben slimme kinderen, we hebben sportieve kinderen, we hebben warme kinderen, ... maar we hebben vooral kwetsbare kinderen …

We willen u zeggen dat deze kanten dikwijls niet zichtbaar zijn en dat het enige wat mensen zien hun agressieve kant is. Wel geloof ons : er is zoveel meer en dat wil Operatie 003 tonen.

Wij hopen dat iedereen die dit leest een klein stukje van dit verhaal kan mee- en uitdragen, zodat deze kinderen kunnen ontvangen waar ze recht op hebben en verdienen: liefde, erkenning, respect, zorg, begeleiding,...

Met dank aan Jan Decuypere